Nếu bạn đang làm việc trong lĩnh vực L&D, chắc hẳn bạn có nghe qua đến thuật ngữ LXD. Vậy bạn có biết LXD là gì không? Nó có giống với ID không? Cùng Nettop tìm hiểu ngay sau đây nhé
Thiết kế trải nghiệm học tập (LXD) là gì?
LXD (Learning Experience Design) hay Thiết kế trải nghiệm học tập, là một quá trình tạo ra các trải nghiệm học tập nhằm giúp người học đạt được kết quả mong muốn, theo phương pháp thiết kế lấy người học làm trung tâm.
LXD kết hợp các nguyên lý từ thiết kế trải nghiệm người dùng (UX), thiết kế nội dung đào tạo, lý thuyết học tập và phương pháp truyền tải để tạo ra môi trường học tập hấp dẫn và hiệu quả. Từ đó giúp người học đạt được kết quả học tập mong muốn một cách hiệu quả và bền vững.
Thuật ngữ thiết kế trải nghiệm học tập đã trở nên nổi bật vào những năm 2000 với tác phẩm của Niels Floor. LXD là thiết kế liên ngành – nghĩa là nó kết hợp các yếu tố từ các nguyên tắc thiết kế người dùng khác nhau (ví dụ: thiết kế tương tác, thiết kế trải nghiệm người dùng, thiết kế đồ họa) và các nguyên tắc học tập (ví dụ: tâm lý học nhận thức, khoa học thần kinh, instructional design).
Việc thiết kế trải nghiệm học tập dựa trên bốn cơ sở:
1. Các thuyết học tập
Cung cấp cho LXD những hiểu biết sâu sắc về các phương pháp thiết kế học tập tốt nhất liên quan đến động cơ thúc đẩy hành vi, khoa học nhận thức và học tập theo kinh nghiệm, giúp họ thiết kế các giải pháp dựa trên cách mọi người học hỏi.
2. Thiết kế lấy con người làm trung tâm
Hướng dẫn phát triển những trải nghiệm mà mọi người có thể liên hệ và kết nối ở cấp độ cá nhân, nhận thức và cảm xúc. Điều này có nghĩa là bạn phải làm quen và hiểu những người mà bạn thiết kế. Bạn muốn tìm ra điều gì thúc đẩy họ và làm thế nào bạn có thể khơi dậy động lực nội tại của họ.
3. Thiết kế hướng tới mục tiêu
Tập trung vào việc tạo ra những trải nghiệm phục vụ mục đích rõ ràng liên quan đến nhu cầu học tập và kết quả mong đợi.
4. Đưa lý thuyết vào thực tế
Đòi hỏi phải thiết kế cập nhật trải nghiệm người dùng liên tục. Việc tạo mẫu trải nghiệm học tập và nhận phản hồi từ người học cung cấp cho các nhà LXD dữ liệu có giá trị về cách người học tiếp cận tài liệu mà họ sử dụng để cải thiện thiết kế trước khi thực hiện.
Xem thêm: LXD cần có những kỹ năng gì?
LXD và ID khác nhau như thế nào?
Cả LXD và ID đều sử dụng các nguyên tắc thiết kế lấy con người làm trung tâm để giúp mọi người đạt được các mục tiêu cụ thể, tuy nhiên thiết kế giảng dạy (ID) lại tập trung nhiều hơn vào việc giảng dạy còn LXD tập trung vào người học hơn.
Xem thêm:Instructional Design: Tổng quan thiết kế đào tạo
Cụ thể là:
ID dựa trên các lý thuyết học tập và khung lý thuyết để phát triển các giải pháp giảng dạy đáp ứng nhu cầu học tập và phát triển của tổ chức. Các nhà tâm lý học đã phát triển ID như một quy trình có hệ thống tập trung vào việc cung cấp hướng dẫn theo cách hiệu quả nhất có thể. Quy trình ID có thể được nhân rộng trong nhiều ngành và được sử dụng cho nhiều trải nghiệm đào tạo và học tập khác nhau.
LXD xuất phát từ thiết kế sáng tạo và trải nghiệm người dùng, đồng thời lấy người học làm trung tâm trong việc ra quyết định thiết kế để tạo ra các tài liệu học tập không chỉ hiệu quả mà còn hấp dẫn về mặt thị giác và thiết kế nổi bật. Mọi người thường coi LXD là một quy trình tương đối sáng tạo hơn ID vì nó nhấn mạnh vào việc liên tục sáng tạo và cập nhật các template để cải thiện trải nghiệm học tập.
Sau đây là một số yếu tố khác nhau mà Nettop đã tổng hợp:
Đặc điểm | Thiết kế trải nghiệm học tập (LXD) | Thiết kế giảng dạy (ID) |
---|---|---|
Tổng quan | LXD tập trung vào việc tạo ra trải nghiệm học tập với cách tiếp cận lấy người học làm trung tâm. | Tập trung nhiều vào kết quả của việc đào tạo hiệu quả, bao gồm việc tạo ra nội dung và thiết kế ra các giải pháp đào tạo để đạt được learning outcomes. |
Kỹ năng | Sáng tạo, Tư duy thiết kế (Design Thinking), Thiết kế trải nghiệm tương tác, Sử dụng công nghệ, công cụ thiết kế (UX). | Phân tích nhu cầu đào tạo, Xây dựng nội dung đào tạo, Đánh giá kết quả học tập. |
Phương pháp | Tư duy sáng tạo với cách tiếp cận thiết kế | Tư duy phân tích với cách tiếp cận khoa học |
Kỳ vọng vào kết quả | Tạo ra trải nghiệm học tập toàn diện (Tạo ra các tài liệu học tập không chỉ hiệu quả mà còn hấp dẫn về mặt thị giác và thiết kế nổi bật) | Tạo ra những tài liệu đào tạo chất lượng giải quyết được bài toàn về đào tạo, hướng đến kết quả đào tạo hiệu quả. |
Thực tế hiện nay, LXD và ID là hai lĩnh vực có công việc được thực hiện cực kỳ giống nhau. Chỉ cần xem qua các bài đăng tuyển dụng dành cho các chuyên gia LXD, bạn sẽ thấy mô tả công việc đầy đủ có yêu cầu hiểu biết về ID như kiến thức về ADDIE. Ngược lại, các chuyên gia thiết kế đào tạo ngày càng được kỳ vọng phải hiểu biết về các nguyên tắc thiết kế và UX do thiết kế đào tạo chất lượng cao tập trung nhiều hơn vào kết quả của tài liệu. Điều này làm cho trọng tâm của hai ngành này rất giống nhau.
Kết luận
LXD là một bộ môn thiết kế sáng tạo. Về bản chất, nó là một hình thức nghệ thuật ứng dụng. Tương tự như các nghề sáng tạo khác, quy trình thiết kế LX thường bao gồm nghiên cứu, thử nghiệm, lên ý tưởng, khái niệm hóa, tạo mẫu, lặp lại và thử nghiệm.
Bài viết trên đã làm rõ hơn về định nghĩa, nguồn gốc của LXD, giúp chúng ta phân biệt được LXD và ID khác nhau như thế nào.
Nếu bạn đang quan tâm về LXD, muốn biết một nhà thiết kế trải nghiệm học tập làm gì và một nhà thiết kế trải nghiệm học tập cần có những kỹ năng gì, mời bạn đón đọc phần 2 của bài viết này tại Những kỹ năng cần có của một nhà thiết kế trải nghiệm học tập
Đọc thêm: DESIGN THINKING Là gì? Ứng dụng vào thiết kế đào tạo
_________________________________
Để giao lưu và trao đổi kinh nghiệm trong ngành L&D, mời các bạn tham gia Cộng đồng Articulate Storyline & Thiết kế eLearning pro
Hoặc có thể tham khảo thêm nhiều nguồn tại liệu về elearning tại đây
Nettop Việt Nam – Nhà cung cấp dịch vụ eLearning toàn diện
Website: www.nettop.vn
Email: nettopco@gmail.com
Hotline: 0912272725