Có một điều hiển nhiên là mọi người đều thích những câu chuyện hay. Chúng ta bị bao quanh bởi những câu chuyện trên mạng xã hội, phim ảnh, quảng cáo và tin tức. Mọi người thích chia sẻ những cuộc đối thoại và truyện cười như một cách để kết nối với nhau. Thậm chí những người thuyết trình giỏi thường sử dụng các câu chuyện để thu hút sự chú ý của khán giả khi bắt đầu. Ứng dụng điều này vào thiết kế trải nghiệm học eLearning thì sao?
Còn các nhà thiết kế eLearning hay thiết kế đào tạo (Instructional designer) thì sao? Có cần phải giỏi trong việc kể chuyện hay không? Một số người sẽ phản đối thẳng thừng – ‘chúng tôi đang tạo ra các khóa học không phải là những câu chuyện’. Mặc dù điều đó đúng, nhưng các nhà thiết kế eLearning có thể học được nhiều điều từ nghệ thuật kể chuyện.
Kể chuyện được định nghĩa là “Việc kể về một chuỗi các diễn biến đang xảy ra hoặc được kết nối với nhau, cho dù là sự thật hay hư cấu. ” (Denning, 2005)
Trong bài viết này, Nettop sẽ chỉ ra các yếu tố tạo nên một câu chuyện hay và cách chúng tôi có thể áp dụng những yếu tố này vào thiết kế eLearning.
Xem thêm: Mách bạn 10 mẹo thiết kế Visual khiến eLearning thật chất và lôi cuốn
Nguồn: Online illustrations by Storyset
1. Một câu chuyện tốt cần có tính liên kết và kết cấu tốt.
Thường thì trong mỗi câu chuyện sẽ có những nội dung như sau – phần mở đầu để thu hút người đọc, phần giữa để phát triển câu chuyện và phần cuối để đưa ra giải pháp. Một khóa học eLearning cũng cần phải gắn kết và có cấu trúc tốt. Khi lập kế hoạch cho một khóa học, hãy tự hỏi rằng :
- Những yếu tố nào sẽ liên kết khóa học lại với nhau?
- Làm thế nào tôi sẽ thu hút người học trong những đầu tiên?
- Cách hợp lý nhất để sắp xếp nội dung khóa học là gì?
Chắc chắn việc trực quan hóa rất quan trọng trong việc tạo ra một cái nhìn trước cho người học. Nhưng cấu trúc khóa học thì cần chuẩn bị như thế nào? Khóa học có thể chuyển từ chủ đề này sang chủ đề khác mà không có chủ đề chung nào không? Có câu chuyện nào mà bạn có thể sử dụng để liên kết các chủ đề lại với nhau không?
Ví dụ: nếu bạn đang thiết kế một khóa học ‘ Huấn luyện và Cố vấn’, bạn có thể giới thiệu hai nhân vật ngay từ đầu – Jan, người cố vấn và Sara, người cố vấn. Các nhân vật có thể giới thiệu từng chủ đề mới và nói về trải nghiệm của họ về quá trình cố vấn… họ đã gặp nhau như thế nào, cách họ lên kế hoạch cho cuộc gặp đầu tiên, cách họ đặt mục tiêu với nhau, v.v.
Articulate Storyline khuyến khích các nhà thiết kế eLearning suy nghĩ về việc kể một câu chuyện. Nó có tính năng ‘Story View’, nơi nhà thiết kế nhìn thấy hình ảnh từ trên không của khóa học (Story)), bao gồm các cảnh (Chapters) và các slide (Pages). Điều này giúp hiểu rõ khóa học sẽ phù hợp với nhau như thế nào. Story View khuyến khích sự sáng tạo vì có rất nhiều cách khác nhau mà bạn có thể xây dựng khóa học.
Nguồn: People illustrations by Storyset
2. Khiến câu chuyện trở nên đáng nhớ
Một câu chuyện sẽ trở lên đáng nhớ hơn nếu có một điểm nhấn, ví dụ như một nhân vật trong đó. Bạn đương nhiên có thể thiết kế một khóa học eLearning mà không có người trong đó nhưng nó có thể không hấp dẫn đối với người học.
Articulate Storyline cung cấp các ký tự mà bạn có thể chèn nhanh chóng và dễ dàng. Chắc chắn người học có thể không nhớ các nhân vật giống như họ nhớ Harry Potter, nhưng ít nhất họ có nhiều khả năng liên quan đến nhân vật hơn và điều này có thể hỗ trợ việc học.
Một ví dụ từ thư viện nội dung Articulate 360: Các nhân vật có nhiều tư thế và biểu cảm để bạn có thể sử dụng cùng một nhân vật trong suốt khóa học. Ví dụ, nếu bạn đang thiết kế một khóa học cho ngành y tế, hãy chèn hình ảnh của một y tá hoặc bác sĩ ở các tư thế khác nhau trong suốt khóa học. Đặt tên cho chuyên gia bảo mật và đặt họ vào các tình huống công việc khác nhau mà người học có thể phải đối mặt. Nói chuyện với các SMEs (subject matter experts) nếu bạn cần thông tin chi tiết để làm cho tình huống trở nên thực tế hơn.
Tóm lại
Tất nhiên, không phải câu chuyện nào cũng phù hợp với tất cả các khóa học eLearning. Nó sẽ phụ thuộc vào chủ đề và mục đích của khóa học, đối tượng người học mục tiêu cũng như những điều kiện khác khác. Chúng ta có thể kết thúc bằng hai câu trích dẫn về sức mạnh của những câu chuyện:
“Qua nhiều năm, tôi đã tin rằng chúng ta học tốt nhất – và thay đổi – từ việc nghe những câu chuyện gây xúc động mạnh trong chúng ta.” John Kotter, Giáo sư Trường Harvard
“Những câu chuyện là cách chúng ta nghĩ. Chúng là cách chúng ta tạo nên ý nghĩa của cuộc sống. Gọi chúng là lược đồ, kịch bản, bản đồ nhận thức, mô hình tinh thần, ẩn dụ hoặc tường thuật. Câu chuyện là cách chúng ta giải thích cách mọi thứ hoạt động, cách chúng ta đưa ra quyết định, cách chúng ta biện minh cho quyết định của mình, cách chúng ta thuyết phục người khác, cách chúng ta hiểu vị trí của mình trên thế giới, tạo ra bản sắc của chúng ta, xác định và dạy các giá trị xã hội. ” Tiến sĩ Pamela Rutledge
Xem thêm: 6 dạng số hóa bài giảng eLearning bạn cần biết
